سرپرست دفتر مراقبت و توانمندسازی کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی کشور به شایعات و ابهامات موجود درباره الزام واگذاری خانه به نام کودک در فرآیند فرزندخواندگی واکنش نشان داد. حمیدرضا الوند با تأکید بر عدم وجود چنین الزام قانونی صریح، روشن ساخت که هدف قانونگذار، تضمین حقوق آتی کودک از طریق تملیک بخشی "منطقی" از اموال به عنوان جایگزین ارث است، نه تحمیل شرطی یکسان و ثابت بر خانواده‌ها.
شفاف‌سازی بهزیستی درباره الزام تملیک اموال در فرزندخواندگی
حمیدرضا الوند، سرپرست دفتر مراقبت و توانمندسازی کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی کشور، در تازه‌ترین اظهارات خود به پرسشی کلیدی در میان خانواده‌های متقاضی فرزندخواندگی پاسخ داد. وی قاطعانه این باور رایج که "خانواده باید خانه‌ای به نام کودک در روند فرزندخواندگی کند" را رد کرد و تصریح نمود که قانون، چنین الزامی را مشخص نکرده است. این موضوع می‌تواند نگرانی بسیاری از خانواده‌ها را در خصوص توانایی مالی و دارایی‌هایشان برای پذیرش فرزندخوانده برطرف کند.
فلسفه تملیک اموال به نام کودک: حمایت از آینده فرزندخوانده
علی‌رغم عدم وجود الزام مستقیم برای واگذاری خانه، قانونگذار با در نظر گرفتن مبانی شرعی و حقوقی، تدابیری هوشمندانه برای حفظ حقوق مادی فرزندخوانده اندیشیده است. الوند توضیح داد که از آنجا که طبق احکام شرعی اسلام، فرزندخوانده از والدین جدید خود ارث نمی‌برد و در حکم فرزند بیولوژیک نیست، قانون برای جبران این خلاء و حمایت از آینده کودک، "ایجاد جایگزین ارث" را ضروری دانسته است. این جایگزین در واقع نوعی تضمین برای تأمین مالی و رفاه آتی کودک است که از بدو ورود به خانواده جدید، حقوق مادی او را محترم می‌شمارد و امنیت مالی‌اش را برای آینده تضمین می‌کند.
گزینه‌های متنوع برای جایگزینی ارث در فرآیند فرزندخواندگی
بر اساس توضیحات سرپرست دفتر مراقبت و توانمندسازی کودکان و نوجوانان بهزیستی، این تملیک اموال باید به تشخیص کارشناسان سازمان بهزیستی و با تأیید مرجع قضائی صورت گیرد. این فرآیند کاملاً قانونی و تحت نظارت متخصصان انجام می‌شود تا از حقوق هر دو طرف، هم کودک و هم خانواده پذیرنده، صیانت شود. مهمتر اینکه، خانواده‌ها برای این منظور تنها به واگذاری ملک محدود نیستند و گزینه‌های متنوعی پیش رو دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تملیک سه دانگ از یک باب منزل مسکونی
ایجاد بیمه عمر با ذینفعی کودک
افتتاح سپرده بانکی مطمئن به نام کودک
انتقال هر دارایی مطمئن و با ارزش دیگر به نفع کودک، که از سوی کارشناسان تأیید شود.
انتخاب هر یک از این گزینه‌ها با توجه به شرایط مالی و توانایی‌های خانواده متقاضی فرزندخواندگی و با هدف تأمین منطقی نیازهای آتی کودک صورت می‌گیرد و انعطاف‌پذیری لازم را برای خانواده‌ها فراهم می‌آورد.
رفع سوءتفاهم‌ها: عدم اجبار واگذاری یک‌سوم دارایی در فرزندخواندگی
حمیدرضا الوند به یکی دیگر از سوءتفاهم‌های رایج در خصوص تملیک اموال در روند فرزندخواندگی اشاره کرد و تأکید نمود که "تصور واگذاری یک‌سوم از کل دارایی‌ها به نام کودک، صحیح نیست و هیچ مبنای قانونی ندارد." وی تصریح کرد که میزان تملیک اموال باید "منطقی" و متناسب با نیازهای آینده کودک و همچنین وضعیت مالی خانواده باشد، نه اینکه یک شرط ثابت و یکسان برای تمامی خانواده‌ها در نظر گرفته شود. این رویکرد نشان‌دهنده نگاه حمایتی و واقع‌بینانه قانون و سازمان بهزیستی به مسئله فرزندخواندگی است که می‌کوشد ضمن حفظ حقوق مادی و معنوی کودک، موانع غیرضروری را از پیش روی خانواده‌های متقاضی بردارد و فرآیند فرزندخواندگی را تسهیل نماید.
