واکسن چندظرفیتی تب برفکی با استفاده از فناوری پرتوتابی گاما، به عنوان دستاوردی نوین در حوزه دامپزشکی، پس از پنج سال تحقیق توسط متخصصان هستهای کشور، تولید شد. این واکسن با هدف افزایش ایمنی دامها و کاهش خسارتهای سالانه صنعت دامپروری به مرحله بهرهبرداری رسیده است.
تب برفکی یکی از بیماریهای واگیردار و خسارتآفرین دامهای سبک و سنگین محسوب میشود که میتواند نرخ تلفات در دامهای جوان را به ۳۰ تا ۴۰ درصد رسانده و در دامهای بالغ، تولید شیر، گوشت و پشم را کاهش دهد. بر اساس مطالعات، پیشگیری مؤثر در برابر این بیماری تنها با واکسیناسیون گسترده ممکن است؛ امری که دستیابی به واکسن جدید را ضروری ساخته بود.
پژوهشگران پژوهشکده کشاورزی هستهای، با همکاری مراکز تخصصی واکسنسازی، موفق شدند با بهرهگیری از پرتوتابی گاما، ویروس عامل بیماری را در مدت کمتر از یک ساعت غیرفعال کنند. این در حالی است که روشهای شیمیایی موجود به ۴۸ تا ۷۲ ساعت زمان نیاز دارند و معمولاً با باقیماندههای شیمیایی همراه هستند.

ویژگی بارز این واکسن، حفظ ساختار آنتیژنی ویروس در کنار غیرفعالسازی ژنومی آن است؛ امری که باعث تحریک همزمان سیستم ایمنی سلولی و همورال دام میشود. آزمایشهای موفق این واکسن در مدلهای حیوانی مانند خوکچه هندی و در یک دامداری در استان مرکزی، عملکرد قابل قبولی را در مقایسه با واکسنهای شیمیایی به ثبت رسانده است.
با دستیابی ایران به این فناوری، کشورمان پس از آرژانتین به عنوان دومین تولیدکننده واکسن تب برفکی با روش پرتوتابی گاما شناخته میشود؛ اقدامی راهبردی در راستای ارتقای امنیت غذایی و سلامت دام در کشور