اهمیت بازپس‌گیری پایگاه بگرام در سیاست خارجی آمریکا
دونالد ترامپ با انتشار پیام‌هایی در فضای مجازی و اظهارات رسمی خود، بر ضرورت بازپس‌گیری پایگاه بگرام از طالبان تأکید کرده است. وی این اقدام را نه صرفاً بازگشت به افغانستان، بلکه نقطه اتکای آمریکا برای مهار نفوذ چین، روسیه و ایران در قلب اوراسیا دانسته است. پایگاه بگرام با باند ۳۶۰۰ متری و ذخایر لجستیکی گسترده، ده‌ها سال نقش ستون مهره‌های عملیاتی آمریکا را در منطقه ایفا کرده و اکنون به‌مثابه دارایی استراتژیک حیاتی برای بازگشت نظامی و اطلاعاتی واشنگتن به این کشور مطرح است.
اهداف ژئوپلیتیک بازپس‌گیری پایگاه بگرام
واشنگتن، بازپس‌گیری پایگاه بگرام را در تقاطع چند هدف کلان دنبال می‌کند:
- مقابله با چین: کنترل دسترسی به مسیر «کمربند و جاده» در افغانستان و نظارت بر فعالیت‌های نظامی چین در سین‌کیانگ
- مهار روسیه: دور نگه‌داشتن مسکو از آسیای مرکزی و قطع خطوط پشتیبانی طالبان و گروه‌های نیابتی
- فشار بر ایران: امکان بمباران یا عملیات ضدحوثی در خاورمیانه از این نقطه میانی و تقویت اهرم چانه‌زنی
پیش‌نیازها و موانع بازپس‌گیری پایگاه بگرام
برای تضمین موفقیت بازپس‌گیری پایگاه بگرام، آمریکا نیازمند کسب حمایت منطقه‌ای و داخلی است:
- همکاری پاکستان: تأمین مسیرهای ترانزیتی و اجازه استفاده از فرودگاه‌های مرزی
- توافق با طالبان: ادغام مفاد مذاکرات صلح با حق حضور نظامی محدود در این پایگاه
- اجماع ناتو و کنگره: تضمین تأمین مالی و پشتیبانی سیاسی فراگیر برای استقرار مجدد نیرو
بدون تحقق این پیش‌نیازها، تلاش برای بازپس‌گیری پایگاه بگرام ممکن است به بن‌بستی شبیه خروج آشفته ۲۰۲۱ منجر شود. در هر صورت، حضور مجدد در بگرام پیام روشنی به رقبای جهانی می‌دهد؛ اما بدون دیپلماسی دقیق و هماهنگی متحدان، ممکن است بار دیگر به نقطه آغاز جنگی بی‌پایان بدل شود.
